Gazeteci Ertuğrul Özkök, son köşe yazısında savaşların seyrini değiştiren drone teknolojisini ve "hava gücünün demokratikleşmesi" kavramını derinlemesine inceledi. Özkök, makalesinde drone'ların savaşlardaki rolünü ve süper güçlerin bu yeni teknoloji karşısındaki durumunu değerlendirdi.

Drone Devrimi ve Ukrayna Savaşı

Özkök, "Drone Devrimi"nin 2019'da Ukrayna'nın 20 adet Bayraktar TB2 model İHA satın almasıyla başladığını belirtiyor. Bu İHA'lar, 2022'de Rusya'nın ilk saldırısında Kiev kapılarına dayanan Rus tanklarını durdurarak ve Rus donanmasının amiral gemisi Moskova'yı batırarak savaşın seyrini değiştirdi. Bu olaylar, Rusya için büyük bir psikolojik hezimet ve Ukrayna için ilk zafer oldu. O günden sonra dünya savaş tarihi değişti.

Peki bu dronları kullananlar kimlerdi? Onlar da savaş tarihini değiştiren "Yeni nesil pilotlardı…" Ama hiçbiri bildiğimiz kokpit içinde değildi. Küçük, iPad boyutunda tabletlere bakın, önlerindeki Play station butonları ile uçuruyorlardı o dronları.

Ukrayna, bu gençleri drone pilotluğuna yöneltmek için "Drone Ordusu" adlı bir bilgisayar oyunu geliştirdi. Bu oyun, düşman tanklarını imha etme ve askerleri öldürme gibi görevlerle "Call of Duty" tarzı bir deneyim sunuyordu. Komünizm döneminde Macaristan ve Çekoslovakya halkının Rus işgaline karşı direnişinde halkın silahı Molotof kokteyliydi. Şimdi Ukraynalılarınki dronelar.

Drone'ların Maliyeti ve Etkisi

Drone avlamak çok zor değil. Ancak fiyatları o kadar ucun ve sayıları o kadar fazla ki, ne kadarını avlasanız geriye üç beşi kalıyor. Bir Drone sürüsünde yüzde 10’u hedefine ulaşıyor ve zararı büyük oluyor. 500 dolarlık bir FPV (First Person View) drone'un maliyeti, 155'lik bir obüs mermisinin beşte biri kadar. Bu dronelar sayesinde milyonlarca dolarlık tankları imha etmek mümkün hale geldi.

Rusya-Ukrayna savaşında Rusya'nın yaklaşık 4 bin tank kaybettiği, Ukrayna'nın ise 1000 civarında tank kaybettiği belirtiliyor. Ancak Ukrayna'daki insani kayıpların yüzde 70'inin nedeni dronelar. 2024 yılının ocak ayında drone saldırıları sonucu ölen Ukraynalı sayısı 10 kişiydi. 40 da yaralı vardı. Bu yılın ocak ayında drone saldırısı ile ölen Ukraynalı sayısı 38, yaralı 223 olmuştu. Sadece dün gece Rusya 440 dronla Kiev’e saldırdı ve 14 insan hayatını kaybetti.

Yeni Nesil Savaş ve Siber Güvenlik

Bu yılın Mart ayında Ukrayna'nın Herson cephesinde Rusya'nın 4000 droneluk bir orduyla saldırdığı, ancak Ukraynalıların bunların yüzde 80'ini düşürdüğü belirtiliyor. Ancak daha sonra Rus dronelarının sinyalleri birden görünmez hale geldi. Genç Rus mühendisleri, droneların kontrol sisteminde "Fiber Optik'e" geçmişlerdi. Görünmeyecek kadar ince fiber optik kabloları dronelara bağlamış ve bu kablolarla gönderdikleri sinyaller havaya çıkmadığı için Ukrayna Ordusu onların sinyal sistemlerini karıştırmayı başaramamıştı.

Genç bilgisayar mühendisleri, hackerlar, Startaplar, Playstation konsolu uzmanı çocuklar savaş denen şeye el koymuştu. Artık Holywood filmlerinden tanıdığımız alabros kesimi saçlı, irikıyım, “Top Gun” pilot dönemi kapanmış, onların yerini ekran başındaki şortlu, dövmeli, tişörtlerinin üzerinde AC/DC yazan gençler almıştı.

Hava Savaş Gücünün Demokratikleşmesi mi?

Fransa’nın sol eğilimli NovelObs dergisi buna ilginç bir kavram bulmuş. “Hava savaş gücünün demokratikleşmesi” diyor. Çok tartışmalı bir kavram tabii. Bugüne kadar şunu öğrendik. Demokrasi kelimesinin başına hangi kavramı getirirseniz tehlikeli biçimde mutasyona uğruyor.

Özetle, dronlar sadece dünya savaş tarihini değiştirmekle kalmıyor, aynı zamanda "Süper güç" olarak bilinen devletleri de birer savaş cücesi haline getirme potansiyeline sahip. Bu durum, savaş stratejileri ve güç dengeleri açısından önemli sonuçlar doğurabilir.