Uluslararası Para Fonu (IMF), Nisan 2025 Dünya Ekonomik Görünüm (WEO) raporunda çarpıcı bir tespitte bulundu: "Son 80 yıldır işleyen küresel ekonomik sistem sıfırlanıyor." Bu açıklama, 2. Dünya Savaşı sonrası ABD liderliğinde kurulan uluslararası ekonomik sistemin önemli bir sacayağı olan IMF tarafından yapılması açısından büyük önem taşıyor. Peki, bu "sıfırlanma" ne anlama geliyor ve dünyayı nasıl etkileyecek?

Küresel Sistem Neden Sıfırlanıyor?

IMF raporunda, küresel ekonomik sistemdeki bu köklü değişimin üç temel nedeni vurgulanıyor:

• Yüksek Tarifeler ve Ticaret Savaşları: Trump yönetiminin uyguladığı yüksek gümrük vergileri ve buna karşılık diğer ülkelerin aldığı önlemler, küresel ticaretin yapısını değiştiriyor ve belirsizlikleri artırıyor. Küreselleşme 2.0 modeli çökerken, ticarette bölgeselleşme ve yerelleşme ön plana çıkıyor.
• Neoliberal Politikaların Terki: Ülkelerin daha korumacı ekonomi politikalarına yönelmesi ve politika belirsizliğinin artması, küresel büyümeyi olumsuz etkiliyor. ABD ile Çin, Meksika, AB ve Kanada gibi ülkeler arasındaki ekonomik ve siyasi gerilimler de bu durumu tetikliyor.
• Küresel Borç Girdabı: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde kamu borçlarının katlanarak artması, ekonomik kırılganlıkları artırıyor. Neyse ki, Türkiye ve Rusya gibi bazı ülkeler bu kırılganlığın dışında kalmayı başarıyor.

Büyüme Beklentileri Düşüyor

Bu belirsizlik ve gerginlik ortamında IMF, 2025 için küresel büyüme tahminini yüzde 2,8'e düşürmüş durumda. Ayrıca, ticaret gerilimleri ve artan jeopolitik belirsizliklerin küresel ticaret büyümesini 2025'te yüzde 1,7'ye düşürmesi bekleniyor. Dünya Ticaret Teşkilatı ise yeni tahminini yüzde 0,2 gerileme olarak açıklamış; ticaret gerilimi daha da sertleşirse, yüzde 0,6 ile 1,5 arası gerileme beklentisine dahi işaret etmişti.

Türkiye İçin Ne Anlama Geliyor?

IMF, ülkelerin bu belirsizlik dönemini daha fazla işbirliği, yapısal reformlara ağırlık verme ve borç seviyelerini düşürmeye özen göstermeleri olarak öneriyor. Türkiye'nin 2025 büyüme beklentisinin yukarı doğru revize olduğunu da hatırlatalım. Bu durum, Türkiye'nin küresel ekonomideki zorlu koşullara rağmen dirençli bir performans sergilediğini gösteriyor.

Küresel ekonomik sistemin sıfırlanması, belirsizliklerle dolu yeni bir dönemin başlangıcını işaret ediyor. Ülkelerin bu süreçte işbirliği yapması, yapısal reformlara odaklanması ve borçlarını kontrol altında tutması büyük önem taşıyor. Türkiye'nin ise bu yeni dönemde büyüme potansiyelini koruyarak küresel ekonomide daha da güçlenmesi bekleniyor.