Güney Kıbrıs Rum Kesimi (GKRK),bir enerji projesi skandalı ile yeniden Avrupa soruşturmasının odağına yerleşti. Daha önce "Altın Pasaport" programı ve pandemi fonları gibi konularda da soruşturmalar geçiren GKRK, bu kez Büyük Deniz Enerji Bağlantı Hattı (Great Sea Interconnector - GSI) projesiyle gündemde. Avrupa Savcılığı (EPPO),1.9 milyar avroluk AB fonunun usulsüz kullanımı iddiasıyla resmi olarak soruşturma başlattı.

Proje Nasıl Başladı, Neden Skandala Dönüştü?

Proje, ilk olarak 2022'de Avrupa Komisyonu tarafından duyurulmuştu. Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve İsrail arasında deniz altı elektrik hattı kurulması hedefleniyordu. Bu hat, tamamlandığında Avrupa'nın en uzun ve en derin yüksek enerji kablosu olacaktı. Ancak Rum yönetiminin hem mali hem de teknik açıdan yetersizliği, projeyi çıkmaza sürükledi. Projedeki gecikmeler ve mali sorunlar, Avrupa Savcılığı'nın dikkatini çekti ve soruşturma başlatılmasına neden oldu.

Soruşturmanın başlamasıyla birlikte, GKRK ile projede yer alan Yunan şirketi arasında da tazminat savaşı başladı. Yunan şirketi, Rum Kesimi'nden zararlarının karşılanmasını talep ediyor. Bu durum, projenin geleceğini daha da belirsiz hale getiriyor.

Projenin amacı, Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin enerji bağımsızlığını sağlamak ve Avrupa enerji ağına entegre olmaktı. Ancak, yaşanan skandal, bu hedeflere ulaşılmasını zorlaştırıyor.

Soruşturmanın Muhtemel Sonuçları Neler Olabilir?

Avrupa Savcılığı tarafından başlatılan soruşturmanın, GKRK ve projede yer alan diğer şirketler için ciddi sonuçları olabilir. Usulsüzlük tespit edilmesi halinde, şirketlere para cezası verilebilir ve projenin finansmanı durdurulabilir. Ayrıca, GKRK'nin Avrupa Birliği nezdindeki itibarı da zarar görebilir. Projenin iptal edilmesi durumunda ise, bölgedeki enerji arz güvenliği riske girebilir.

Proje ile ilgili tartışmaların odağında yer alan bazı noktalar şunlardır:

• AB fonlarının doğru şekilde kullanılıp kullanılmadığı
• Projenin maliyetinin neden bu kadar yükseldiği
• Rum yönetiminin projeyi yönetme becerisi
• Yunan şirketinin tazminat talebinin haklı olup olmadığı

Bu soruların cevapları, soruşturmanın ilerleyen aşamalarında netlik kazanacak.

Rum Kesimi'ndeki enerji projesi skandalı, bölgedeki siyasi ve ekonomik dengeleri etkileyebilecek önemli bir gelişme. Soruşturmanın sonuçları ve projenin geleceği merakla bekleniyor. Bu durum, AB fonlarının kullanımı ve enerji projelerinin yönetimi konusunda daha sıkı denetimlerin yapılması gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor. Enerji bağımsızlığı hedefiyle yola çıkan proje, yolsuzluk iddialarıyla gölgelendi. Bu durum, sadece GKRK için değil, tüm Avrupa için önemli bir ders niteliğinde.