Türkiye, Nisan 2025'te beklenmedik bir zirai don felaketi ile karşı karşıya kaldı. Ülkenin dört bir yanındaki 36 ilde etkili olan bu doğa olayı, başta kayısı, badem, ceviz, fındık ve üzüm olmak üzere birçok tarım ürününü olumsuz etkiledi. Üreticiler büyük bir endişe içinde hasar tespit çalışmalarının sonuçlarını beklerken, Tarım ve Orman Bakanlığı ile yerel yönetimler harekete geçti.

Zirai Don Nedir ve Neden Bu Kadar Tehlikeli?

Zirai don, bitkilerin büyüme döneminde, özellikle de ilkbahar aylarında meydana gelen ani sıcaklık düşüşleri sonucu oluşan bir doğa olayıdır. Bu durum, bitki hücrelerindeki suyun donmasına ve hücrelerin zarar görmesine neden olur. Özellikle çiçeklenme dönemindeki meyve ağaçları ve sebzeler, zirai dondan büyük ölçüde etkilenir. Çünkü bu dönemde bitkiler, soğuğa karşı daha hassastır.

Zirai donun etkileri, ürün kaybından bitkilerin tamamen ölmesine kadar değişebilir. Bu durum, çiftçiler için büyük bir ekonomik kayıp anlamına gelir ve gıda arzını da olumsuz etkileyebilir.

Türkiye'de yaşanan bu son zirai don felaketinin nedenleri arasında, iklim değişikliğinin etkileri ve atmosferdeki dengesizlikler gösteriliyor. Uzmanlar, gelecekte bu tür olayların daha sık yaşanabileceği konusunda uyarıyor.

Hangi İllerde Hasar Büyük?

Zirai don felaketinden en çok etkilenen iller arasında şunlar bulunuyor:

• Malatya (Kayısı)
• Adıyaman (Kayısı)
• Elazığ (Kayısı)
• Karaman (Elma, Ceviz)
• Erzincan (Kayısı, Üzüm)
• Giresun (Fındık)
• Ordu (Fındık)

Bu illerdeki üreticiler, ürünlerindeki kayıpların telafi edilmesi için devletten destek bekliyor. Hasar tespit çalışmalarının tamamlanmasının ardından, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gerekli destekleri sağlayacağı belirtiliyor.

Üreticiler Ne Diyor?

Zirai don felaketinden etkilenen üreticiler, yaşadıkları zor durumu şu sözlerle ifade ediyor:

"Bir yıllık emeğimiz bir gecede yok oldu. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Devletimizden yardım bekliyoruz."

"Bu yıl ürün alamayacağız. Borçlarımızı nasıl ödeyeceğiz? Çocuklarımızı nasıl geçindireceğiz?"

Üreticilerin bu feryatları, zirai don felaketinin boyutunu ve çiftçilerin yaşadığı çaresizliği gözler önüne seriyor.

Türkiye'nin dört bir yanında yaşanan bu zirai don felaketi, tarım sektöründe derin yaralar açtı. Üreticiler büyük bir belirsizlik içinde geleceğe bakarken, devletin ve ilgili kurumların desteği hayati önem taşıyor. Bu tür doğal afetlere karşı daha hazırlıklı olmak ve çiftçileri korumak için, uzun vadeli stratejiler geliştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte bu tür felaketlerin daha sık yaşanması kaçınılmaz olacaktır.