Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü'nün Anadolu'nun yüksek kesimlerinde yetişen ve "ağlayan gelin" olarak bilinen ters laleler üzerinde yaptığı ıslah çalışmaları, uluslararası bilim camiasının ilgisini çekiyor. Enstitüdeki Ters Lale Koleksiyon Bahçesi, İngiltere ve İskoçya'dan gelen bilim insanlarını ağırladı.
Ters Lale Islah Çalışmaları Meyvelerini Veriyor
Enstitüde yürütülen "Türkiye Ters Lale Türlerinde Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Sektöre Kazandırılması Projesi" kapsamında, doğada yetişen süs bitkilerinin tescillenmesi ve koruma altına alınması hedefleniyor. 19 yıldır süren çalışmalar sonucunda "Vuslat", "Aslay" ve "Doğu güneşi" adlarıyla 3 ters lale türü tescillenerek süs bitkileri sektörüne kazandırıldı. Bu başarı, bilimsel makaleler ve yayınlar aracılığıyla duyulunca, İngiltere ve İskoçya'dan 14 bilim insanı Erzincan'a gelerek bahçeyi inceledi.
Bilim insanları, Ters Lale Koleksiyon Bahçesi'nde incelemelerde bulunup fotoğraf çektiler ve enstitü yetkililerinden çalışmalar hakkında detaylı bilgi aldılar. Bu ziyaret, Erzincan'ın ve Türkiye'nin ekoturizm potansiyelini de gözler önüne serdi.
Türkiye'de İlk ve Tek: Ters Lale Koleksiyon Bahçesi
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Samet Karataş, bu koleksiyon bahçesinin Türkiye'de ilk ve tek olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
"Biz tarımsal bir AR-GE kuruluşuyuz. Bu koleksiyon bahçesi Türkiye'de ilk ve tek olan bir bahçe. Bugün burada ekoturizm olarak misafirlerimizi ağırladık. Bu konu üzerinde meraklı ve akademik çalışma yapan bilim insanları buraya gelerek koleksiyon bahçelerimizi inceledi. Hem ilimizin hem de ülkemizin ekoturizm açısından ziyaretçi alması da oldukça memnun edici. Buradaki ilk hedefimiz genetik kaynaklarımızı korumak ve gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarmak. Sonrasında ise yerli ve milli ters lale çeşitlerimizi artırmak ve süs bitkileri sektörüne katkı sunmak."
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Botanik Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Kandemir ise bahçenin zengin bir koleksiyona sahip olduğunu ve birçok bilimsel çalışmaya kaynak teşkil ettiğini belirtti.
Yurt Dışından Bilim İnsanlarının Gözünden Erzincan'daki Çalışmalar
Bahçe sorumlusu Ziraat Mühendisi Meral Aslay, yurt dışından gelen misafirleri ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Yabancı bilim insanlarından Robert Brian Wallis ise 60 yıldır yaban çiçeklerini gözlemlediğini ve Meral Aslay'ın makalesinden haberdar olduktan sonra bahçeyi merak ettiğini söyledi. Wallis, "Kendi doğanızdaki bitkileri yetiştirme serüvenine girmeniz olağanüstü. Burada çok güzel bir iş yapılıyor" dedi.
İskoçyalı Sarah Eugene Powell de bahçedeki çalışmaların sıra dışı ve olağanüstü olduğunu ifade etti.
Ters Lale'nin Önemi ve Kullanım Alanları
- Süs Bitkisi: Ters laleler, bahçelerde ve parklarda süs bitkisi olarak kullanılır.
- Tıbbi Kullanım: Geleneksel tıpta bazı türlerinin ağrı kesici ve iltihap giderici özellikleri olduğuna inanılır.
- Ekoturizm: Ters lalelerin doğal yetişme alanları, ekoturizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir.
Sonuç
Erzincan'daki Ters Lale Koleksiyon Bahçesi'nde yapılan çalışmalar, hem bilimsel araştırmalara katkı sağlıyor hem de bölgenin ekoturizm potansiyelini artırıyor. Yurt dışından gelen bilim insanlarının ilgisi, bu çalışmaların uluslararası alanda da takdir gördüğünü gösteriyor. Erzincan'ın bu alandaki başarıları, Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğinin korunması ve değerlendirilmesi açısından önemli bir örnek teşkil ediyor.
