Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) üyesi ülkeler, COVID-19 kadar yıkıcı olabilecek salgın hastalıklara karşı tarihi bir anlaşmaya imza atarak dünya kamuoyunu şoke etti. Ülkeler, olası salgınlara karşı birlikte mücadele etme sözü verdi. Üç yılı aşkın süredir müzakere edilen bu önemli anlaşma, DSÖ Genel Kurulu’nun A Komitesi’nde onaylandı. Anlaşmanın, Genel Kurul’un tüm üyeleriyle yapılacak oturumda nihai olarak kabul edilmesi bekleniyor.

Salgınlarda Tedavide Adalet Sağlanacak Mı?

Anlaşmanın temel amacı, COVID-19 salgınının ortaya çıkardığı tıbbi yardım eşitsizliklerini ve küresel hazırlıksızlığı ortadan kaldırmak. Bu kapsamda, ülkeler, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve uluslararası örgütler arasında daha yakın bir iş birliği hedefleniyor. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, anlaşmanın önemine vurgu yaparak şunları söyledi: "Hükümetler, ülkelerini ve dünyamızı salgın potansiyeli taşıyan tehditlere karşı daha adil, daha sağlıklı ve daha güvenli hale getiriyor. COVID-19’un ardından dünyayı daha iyi korumak adına birleşme kararını alan tüm üye ülkelere teşekkür ederim."

İlaç Şirketleri Aşı ve Tedavi Sağlayacak Mı?

Anlaşmanın en dikkat çekici noktalarından biri, salgınlara karşı daha hızlı ve adil bir tepki verebilmek için Patojen Erişim ve Faydaların Paylaşımı Sistemi (PABS) kurulması. Bu sistem sayesinde ilaç üreticileri, salgına neden olan hastalığa karşı ürettikleri aşı, tedavi ve tanı ürünlerinin yüzde 20’sini DSÖ’ye hızlı erişim için sunacak. Bu ürünlerin dağıtımı ise halk sağlığı riskine göre ve özellikle gelişmekte olan ülkeler gözetilerek yapılacak. Ayrıca, küresel tedarik zinciri ve lojistik ağı kurularak, kriz zamanlarında gerekli sağlık ürünlerine hızlı, güvenli ve uygun maliyetli erişim sağlanması hedefleniyor.

Namibya Sağlık Bakanı Dr. Esperance Luvindao, anlaşmanın önemini şu sözlerle ifade etti: "COVID’in hayatlar ve ekonomiler üzerindeki bedeli ağırdı. Egemen devletler olarak el ele verip çocuklarımızı, yaşlılarımızı ve sağlık çalışanlarımızı korumak için harekete geçtik. Bu, insanlığa karşı görevimizdir."

Anlaşmanın Sonuçları ve Etkileri

DSÖ'nün bu tarihi anlaşması, gelecekteki salgınlara karşı küresel iş birliğini güçlendirme potansiyeli taşıyor. İlaç şirketlerinin aşı ve tedavilerin bir kısmını DSÖ'ye sunma taahhüdü, özellikle gelişmekte olan ülkeler için büyük bir adım. Ancak, anlaşmanın etkinliği, uygulamadaki başarısına ve tüm paydaşların iş birliğine bağlı olacak. Dünya, bu anlaşmanın salgınlara karşı daha hazırlıklı ve adil bir mücadele sağlayıp sağlamayacağını yakından izleyecek.