Türkiye'de emeklilik süreci, birçok kişi için karmaşık ve anlaşılması güç bir alan olabiliyor. Emeklilik hayalleri kuran vatandaşlarımızın, bu süreçte dikkat etmesi gereken pek çok önemli nokta bulunuyor. SGK Uzmanı Özgür Erdursun, Dünya Gazetesi'ndeki köşesinde emeklilik sürecinde yapılan en büyük hataları ve dikkat edilmesi gerekenleri detaylı bir şekilde ele aldı. İşte Erdursun'un kaleminden, emeklilikte kaçınmanız gereken o kritik hatalar!

Emeklilik Başvurusu ve İşe Başlama Tarihinin Önemi

Erdursun'a göre, emekli olacağınız tarihte tüm şartları tamamlamak yeterli değil; aynı zamanda emeklilik için başvuruda bulunmanız gerekiyor. Emeklilik başvurunuzu yaptığınız ayı takip eden aybaşından itibaren emekliliğiniz başlar. Ayrıca, işe başlama tarihi emeklilik şartlarınızı belirlemede kritik bir role sahip. İlk sigortalı olduğunuz tarih, emeklilik şartlarınızı doğrudan etkilerken, son ödenen 2520 gün ise hangi statüden emekli olacağınızı belirliyor.

EYT ve Prim Gün Sayısı Detayları

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2006'da tek çatı altında birleşmiş olsa da, emeklilikte 4/a (eski SSK), 4/b (eski Bağ-Kur) ve 4/c (eski Emekli Sandığı) ayrımı hala devam ediyor. 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanlar EYT'den yararlanabiliyor ancak bu tarihe kadar sigortalı olan herkesin EYT'den yararlanması mümkün değil. Erdursun, bu konuda şu önemli bilgileri veriyor:

• 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigorta başlangıcı olan ve SSK'da 5000-5975, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda kadınlar 7200, erkekler 9000 günü tamamlayanlar EYT'den yararlanarak emekli olabilirler.
• Prim gün sayısı az olan kişiler SSK'dan 3600 günle, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'ndan 5400 günle emekli olacaklarsa, bu durumda olan kişiler için EYT'nin bir önemi bulunmuyor.
• EYT yasası öncesi kendilerinden istenen yaş şartında bir değişiklik yapılmamıştır.

Emeklilik için prim gün sayısı SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda farklılık gösteriyor. Bu nedenle, son 2520 güne dikkat etmeyenler emeklilik sürecinde sürprizlerle karşılaşabiliyor. Yurtdışı borçlanması ile emekli olanların durumu da bu süreçte büyük önem taşıyor.

Yurtdışı Borçlanması ve Şirket Ortaklığına Dikkat!

EYT'li olup eksik gün sayısını 1 gün dahi yurtdışı borçlanması ile tamamlayanların, emeklilik başvurusunda bulunduklarında yurtdışında çalışmıyor, sosyal yardım ya da işsizlik maaşı almıyor olmaları gerekiyor. Aksi takdirde, bu durumun tespiti halinde geriye dönük emekli aylıklarını yasal faizi ile iade etmek zorunda kalabilirler. Ayrıca, yurtdışında bulunup 1 Ekim 2008 sonrasında yasal hakkı olmadan yurtdışında iken isteğe bağlı sigorta primi ödeyenlerin emeklilik esnasında bu günleri silinir ve ödediği primlerin son 10 yıl içinde kalan kısmı kendisine iade edilir. Bu kişiler emekli olamayabilirler.

Ortağı olduğu şirkette sigortalı olanlar, Anonim şirketin yönetim kurulu üyesi değiller ise sorun yaşamazlar. Ancak yönetim kurulu üyesi olup sigortalı olanlar ile limited şirketinde sigortalı olup aynı zamanda ortak olanlar emeklilik günleri geldiğinde kötü bir sürprizle karşılaşabilirler.

Emeklilik sürecinde hizmet dökümünü kontrol etmeden, gün çakışması olan, başkasının primlerinin kendisine yazıldığını fark etmeyenler de emeklilik sürecinde kötü sürprizlerle karşılaşabiliyorlar.

SGK Uzmanı Özgür Erdursun'un bu açıklamaları, emeklilik sürecinin ne kadar karmaşık ve dikkat gerektiren bir süreç olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Emeklilik hayallerinizin gerçekleşmesi için, bu uyarılara kulak vermeniz ve gerekli önlemleri almanız büyük önem taşıyor. Unutmayın, emeklilik sürecinde yapılan küçük bir hata, hayallerinizi erteleyebilir veya tamamen suya düşürebilir.